Jak neuroprzekaźniki wpływają na trening?

Część II

Wiedząc już z pierwszej części artykułu, jakie mamy neuroprzekaźniki, możemy zaobserwować kilka typów sportowców, którzy w zależności od mieszanki, jaka dominuje w ich układzie nerwowym, będą objawiać specyficzne cechy fizyczne i psychiczne. Każdy z nas posiada swój korowy typ, jednak warto zaznaczyć, że człowiek jest na tyle skomplikowany, że opisane poniżej typy neurologiczne mogą odbiegać od normy i wahać się pomiędzy jednym a drugim. Zdążają się również przypadki osób, które są wzorowymi typami neurologicznymi opisanymi poniżej.

Neurotyp sportowców

Mieszanka neuroprzekaźników w układzie nerwowym kształtuje zarówno cechy fizyczne, jak i psychiczne sportowców. Każdy z nas posiada własny korowy typ, jednak istnieje fascynująca różnorodność w reakcjach organizmu na neuroprzekaźniki, co przekłada się na preferowane formy aktywności fizycznej.

Typ sportowca 1A - niska dopamina i niska acetylocholina

Typ dopaminowy bardzo czuły na ten neuroprzekaźnik (i dlatego nie produkuje jej zbyt dużo), lubiący intensywność. Osobowość tego typu lubi cel, współzawodnictwo i to ją nakręca do działania. Zawodnik tego typu lubi startować w zawodach i perspektywa walki nakręca go do treningów. Gdy nie ma jej na horyzoncie, to spada mu motywacja do działania. Dzieje się to również przez to, że neuroprzekaźnikiem hamującym jest GABA, czyli silnie wyciszający neuroprzekaźnik. Osoba tego typu poza salą sportową może być cholerykiem, który często szybko coś powie i następnie tego żałuje, gdy zejdzie z niego pobudzenie. Ze względu na małe ilości dopaminy, taka osoba może bardzo szybko się wypłukać z tego typu neuroprzekaźnika. Długie treningi nie będą dla niej wskazane, gdyż będzie to ją doprowadzało do przetrenowania.

potrzebuje dłuższej rozgrzewki, aby wejść na swoje pełne obroty treningowe
zbyt długi trening nie jest wskazany
ma tendencje do przetrenowywania się na treningu (nie do końca wie, kiedy odpuścić)
duża ilość włókien szybko kurczliwych
im częściej trenuje, tym forma szybciej rośnie
toleruje 5-6 treningów w tygodniu
osoba z natury silna i dobrze reagująca na trening siłowy
często lubi sporty ekstremalne

Typ sportowca 1B - niska dopamina i wysoka acetylocholina

Typ, który zostaje pobudzony przez dopaminę, ale i również acetylocholinę. Neuroprzekaźnikiem hamującym będzie serotonina i dlatego osoby tego typu są w stanie lepiej dopasować się do sytuacji. Osoby tego typu są z natury bardzo eksplozywne i mają duże zdolności do generowania mocy. Jest to idealny typ sportowca, ponieważ oprócz zdolności od dużego generowania mocy, posiada dobry odruch na rozciąganie i ma dużą ilość włókien szybko kurczliwych. Toleruje dłuższe jednostki treningowe.

potrzebuje dłuższej rozgrzewki, aby wejść na swoje pełne obroty treningowe
trening zbyt długi nie jest wskazany
po wejściu na obroty treningowe pokazuje pełen potencjał sportowy
duża ilość włókien szybko kurczliwych
motywuje go walka o dużą stawkę, nie jest to zawodnik, który błyszczy na mniej prestiżowych walkach, może sprawiać niekiedy wrażenie leniwego
toleruje 5-6 treningów w tygodniu
im częściej trenuje, tym forma szybciej rośnie
bardzo dobrze reaguje na trening eksplozywny
często wykonuje szarpane ruchy, gdyż jest to dla niego naturalne

Typ sportowca 2A - niska adrenalina

Typ adrenalinowy, którego wycisza acetylocholina. Sportowcy tego typu lubią zmienność treningową (często trenują MMA) i umieją się dopasować dość szybko do nowych sytuacji. Toleruje dużą objętość treningową, o ile treningi nie są monotonne i są często zmieniane.

niski poziom neuroprzekaźników hamujących sprawia, że szybko może popaść w przetrenowanie
demotywuje go robienie ciągle tego samego
duża ilość acetylocholiny sprawia, że dobrze uczy się nowych ruchów
mieszany typ włókien mięśniowych
najlepsza ilość treningów to 2-5 w zależności od ilości stresu w życiu
dobrze reaguje zarówno na trening siłowy, jak i na trening dynamiczny

Typ sportowca 2B - pobudzany przez glutaminian

Typ pobudzany przez glutaminian, a spowalniany przez serotoninę. Są to sportowcy lubiący czucie i zwracający uwagę, na każdy aspekt techniczny. Przykładowo lubią się rozciągać i ćwiczyć kulturystykę, ponieważ daje im to poczucie wczucia się w swoje ciało. Osoby są empatyczne, wrażliwe i często się uśmiechają, są pomocne i dlatego często uchodzą za osoby słabe psychicznie i miękkie. Nie są to najlepsi zawodnicy sportów walki, gdyż nie lubią krzywdzić innych ludzi i mają z tym problem. Są to osoby o słabych zdolnościach do generowania mocy i siły oraz niezbyt dobrze znoszą duży stres związany z treningami. Szybko doprowadzają się do przetrenowania.

duża ilość wolno kurczliwych włókien mięśniowych lub mieszanych
niski poziom neuroprzekaźników hamujących sprawia, że szybko może popaść w przetrenowanie
z reguły sumienny, ale potrafi być lekkoduchem
nie przepada za zmianami, wywołuje to u niego stres
najlepsza ilość treningów w tygodniu to 2-3
staje się silniejszy przez stawanie się większym, staje się lepszy poprzez długie trenowanie sportów walki
ma tendencje do przejadania się, albo nawet bulimii
dużo pracy na dużych ciężarach lub pracy eksplozywnej doprowadza go do przetrenowania

Typ sportowca 3 - niski poziom GABA i serotoniny

Sportowiec tego typu ma niski poziom wszystkich neuroprzekaźników hamujących. Lubi niski poziom zmienności i satysfakcjonuje go powtarzanie treningów i technik przez długi czas. Częste zmiany go stresują i powodują frustrację przez brak postępów, gdyż potrzebuje więcej czasu na wyszlifowanie techniki i nauki nowych ruchów. Przez brak neuroprzekaźników hamujących częstym problemem jest u niego zasypianie po mocnych treningach wykonanych wieczorem. Są to osoby podobne niekiedy charakterem do typu 1A, ale są to osoby mało mówne i niezbyt dobre w relacjach socjalnych. Często odczuwają niepokój, jeśli ich rutyna dnia się zmieni.

duża ilość wolno kurczliwych włókien mięśniowych
z reguły sumienny
nie przepada za zmianami, wywołuje to u niego stres
najlepsza ilość treningów w tygodniu to 2-3
lubi mieć z góry ustawiony plan przez trenera lub samego siebie i się go trzyma
lubi mieć kontrolę nad samym sobą, co doprowadza do przetrenowania (nie słucha swojego ciała)
może trenować jeden sport całe życie
potrzebuje długiej rozgrzewki, aby wejść na wysokie obroty i poczuć się pewnie w treningu
potrzebuje poczuć kontrolę nad swoim ciałem w treningu

Jako że ilość neuroprzekaźników w organizmie nie jest stała na całe życie, to typ sportowca u danej osoby może ulec zmianie. Duża ilość stresu może spowodować, że spadniemy z neurotypem o jeden niżej. Jeśli mamy dużo pozytywnych zdarzeń w życiu, to możemy przeskoczyć o jeden neurotyp w górę.

Artykuł powstał na podstawie szkolenia Christian Thibaudeau- Neurotyping

Autor: Artur Jobda - Doświadczony trener personalny, szkoleniowiec, instruktor kulturystyki, rekreacji ruchowej oraz fitness, certyfikowany instruktor Blackroll. Specjalizuje się w prowadzeniu zajęć indywidualnych i grupowych, korekcji wad postawy i nauki poprawnego wykonywania ćwiczeń, dobieraniu odpowiednich planów treningowych i żywieniowych. Pracuje z ludźmi po urazach, jak i sportowcami – zawodnikami sportów walki, biegów OCR, kolarzami.