Jak neuroprzekaźniki wpływają na trening?
Część I
Nasz mózg kryje wiele tajemnic i zagadek, które naukowcy bezustannie zgłębiają. Jedną z nich, choć już nieźle poznaną, jest to, jak neuroprzekaźniki wpływają na nasze zachowania i samopoczucie. Ta wiedza jest szeroko wykorzystywana w psychologii oraz terapii. Czy jednak chemia mózgu ma wpływ na to, jak trenujemy lub jak powinniśmy trenować?
Jak działa nasz układ nerwowy?
Nasz mózg komunikuje się z całym naszym ciałem za pomocą centralnego układu nerwowego. Tym, co jednak jest posłańcem nakazującym odpowiednią reakcję są neuroprzekaźniki. Cały czas są odkrywane nowe oraz coraz więcej znamy funkcji obecnie już odkrytych. Na potrzeby tekstu rozróżnimy sobie podstawowe, najlepiej poznane i najważniejsze neuroprzekaźniki. Ważne będzie rozróżnienie i zdanie sobie sprawy, że niektóre neuroprzekaźniki działają pobudzająco, a niektóre hamująco (uspokajająco).
Czym jest dopamina?
Jest to neuroprzekaźnik odpowiadający za przyjemność, pewność siebie oraz motywację do działania. Jest nazywana neuroprzekaźnikiem nagrody, od którego łatwo się uzależnić. Wszystkie gry mobilne, seriale, social media działają na ten neuroprzekaźnik i dlatego też ciężko nam się oderwać od monitora, gdyż cały czas mamy pobudzany wyrzut dopaminy. Podobnie działają sterydy anaboliczne i dlatego też działają uzależniająco, ponieważ osoba po odstawieniu środków widzi spadek masy mięśniowej, ale również i spadek motywacji i dobrego samopoczucia spowodowanego zmniejszoną ilością dopaminy, która była wywołana środkami dopingującymi. Na dopaminę działają również narkotyki typu kokaina. Osoby z dużym poziomem dopaminy lub czułe na ten neuroprzekaźnik potrafią częściej odczuwać usatysfakcjonowanie.
Jak działa adrenalina?
Adrenalina jest przede wszystkim odpowiedzialna za pobudzenie i mobilizację ciała do walki lub ucieczki. Mocno pobudza tkankę mięśniową do skurczów, aby mogła zostać efektywniej użyta w momencie zagrożenia. Dzieje się to kosztem obkurczenia organów wewnętrznych, aby krew zaczęła krążyć w mięśniach i dlatego też mamy uczucie ścisku w żołądku podczas dużego stresu. Adrenalina nie jest zła i w sporcie jej wyrzut jest wymagany, aby być skuteczniejszym w walce. Jednak jeśli nie mamy neuroprzekaźników hamujących, to popadamy w stan nadmiernego pobudzania i tym samym przetrenowania. Warto nadmienić, że adrenalina tworzy się z dopaminy, a za jej przemianę odpowiada kortyzol.
Czym jest glutaminian?
Jest to neuroprzekaźnik pobudzający i odpowiadający za emocjonalność. Osoby czułe na glutaminian albo mające jego duży poziom są bardziej wylewne. Jego wysoki poziom może być spowodowany zbyt dużą ilością niezdrowego jedzenia z dodatkiem glutaminianu sodu. W normalnych stężeniach organizm stara się go prze konwertować w GABĘ.
Acetylocholina i jej wpływ na organizm
Jest to neuroprzekaźnik hamujący lub pobudzający w zależności od tego, z jakim neuroprzekaźnikiem zadziała jednocześnie. Działa podobnie do adrenaliny i pobudza mięśnie do pracy, jednak nie działa tak agresywnie i nie doprowadza tak szybko do nadmiernego przetrenowania i pobudzenia. Opowiada również za skupienie i szybszą naukę nowych ruchów. Najlepsi sportowcy na świecie mają jego duży poziom i dlatego szybciej uczą się technik sportowych i później je zapominają w przeciwieństwie do osób z niskim poziomem acetylocholiny. Dodatkowo wpływa na lepszy odruch na rozciąganie, czyli pomaga generować większą moc oraz eksplozywność.
Jak działa GABA?
Jest to silny neuroprzekaźnik hamujący, odpowiadający za wyciszenie. Duży wyrzut notujemy po spożyciu alkoholu i dlatego działa na nas tak mocno rozluźniająco. Pomaga efektywniej zasypiać i poprawia procesy myślowe.
Czym jest serotonina?
Jest to neuroprzekaźnik hamujący, działający podobnie jak GABA jednak nie tak agresywnie. Odpowiada za dobre samopoczucie i dobry nastrój oraz humor. Osoby z niskim jej poziomem niezbyt często żartują i lubią przebywać w towarzystwie innych ludzi.
Artykuł powstał na podstawie szkolenia Christian Thibaudeau- Neurotyping
Autor: Artur Jobda - Doświadczony trener personalny, szkoleniowiec, instruktor kulturystyki, rekreacji ruchowej oraz fitness, certyfikowany instruktor Blackroll. Specjalizuje się w prowadzeniu zajęć indywidualnych i grupowych, korekcji wad postawy i nauki poprawnego wykonywania ćwiczeń, dobieraniu odpowiednich planów treningowych i żywieniowych. Pracuje z ludźmi po urazach, jak i sportowcami – zawodnikami sportów walki, biegów OCR, kolarzami.
